Jezu Chryste, przyszedłeś na świat zbawić grzeszników, spośród których ja jestem pierwszy (7 Tm l, 15)
Niedługo po zawarciu Przymierza z Izraelitami Bóg widzi, że ci w czasie nieobecności Mojżesza sporządzili sobie złotego cielca. Rozgniewany taką niewiernością, zamierza ukarać lud zniszczeniem. I jak kiedyś objawił Abrahamowi swój plan przeciw Sodomie i Gomorze, tak teraz objawia Mojżeszowi swój plan dotyczący Izraela: „Widzę, że lud ten jest ludem o twardym karku. Zostaw Mnie przeto w spokoju, aby rozpalił się gniew mój na nich. Chcę ich wyniszczyć, a ciebie uczynić wielkim ludem” (Wj 32, 9-10). Wydaje się, jakby Bóg obawiał się wstawiennictwa Mojżesza za ludem. Zapewnia więc, że zostanie ocalony i będzie głową nowego wielkiego narodu. Lecz Mojżesz nie myśli o sobie, pragnie tylko ocalić lud, który kocha, i jak niegdyś Abraham zanosi śmiałe błaganie. Nie może liczyć na jakąś ilość sprawiedliwych, bo zgrzeszył cały naród, lecz stawia śmiało na miłość Boga względem Izraela. Przypomina Mu cuda, dzięki którym wyprowadził go z Egiptu, a także obietnice dane patriarchom, perswaduje że powinien oszczędzić lud dla sławy swojego imienia! W tej modlitwie Mojżesz podnosi się jak olbrzym w walce z Bogiem, by wyjednać ocalenie swojego ludu. I Bóg go wysłuchał.
Lecz wielki Mojżesz jest tylko bladą figurą Jezusa, pośrednika nieskończenie bardziej potężnego, który nie musi walczyć z Bogiem, by wyjednać miłosierdzie dla grzesznej ludzkości — On sam bowiem jest zapłatą za grzech. Przychodzi natomiast oznajmić światu radość Boga z nawrócenia grzeszników. Opowiada o niej szczególnie w trzech uroczych przypowieściach o miłosierdziu (Łk 15, 1-32), przedstawionych w dzisiejszej ewangelii. Wszystkie podkreślają szczególnie radość człowieka znajdującego to, co stracił. Pasterz znalazłszy swoją owcę „bierze ją z radością na ramiona” (tamże 5), powraca do domu, zaprasza przyjaciół i sąsiadów, aby się z nim cieszyli. Niewiasta przeszukawszy starannie cały dom, by znaleźć zagubioną monetę, czyni podobnie: „Cieszcie się ze mną, bo znalazłam drachmę, którą zgubiłam” (tamże 9). O wiele więcej czyni ojciec widząc powracającego wreszcie syna, który dawno go opuścił; nie myśli o robieniu mu wyrzutów, lecz o przyjęciu go: „Będziemy ucztować i bawić się, ponieważ ten mój syn był umarły, a znów ożył; zaginął, a odnalazł się” (tamże 23-24). Uczta tak okazała, że wywołuje oburzenie i protesty starszego syna. Jezus zapewnia: „Tak samo w niebie większa będzie radość z jednego grzesznika, który się nawraca, niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują nawrócenia” (tamże 7). Czy to oznacza, że Bóg bardziej miłuje nawróconych grzeszników niż dzieci zawsze Mu wierne? Odpowiedź jest taka, jaką dał ojciec starszemu synowi, zazdrosnemu o przyjęcie urządzone bratu: „Moje dziecko, ty zawsze jesteś przy mnie i wszystko moje do ciebie należy” (tamże 31). Czyż nie jest to największa uczta być zawsze z Bogiem i każdego dnia kosztować Jego dóbr? Przypowieści nie twierdzą, że Bóg woli raczej grzeszników niż sprawiedliwych, lecz jasno podkreślają radość, z jaką przyjmuje On wszystkich pokutujących, oraz uczą ludzi radować się z powrotu braci, otwierając im serce z dobrocią podobną do dobroci Bożej.
Drugie czytanie (1 Tm 1, 12-17) podejmuje, choć nieco w innym kontekście, te same problemy. Św. Paweł, wspominając swoją przeszłość, głosi miłosierdzie, jakie mu zostało okazane, i z radością równą swojej pokorze wyznaje: „Jezus Chrystus przyszedł na świat zbawić grzeszników, spośród których ja jestem pierwszy” (tamże 15). Jaką ucztę radości urządzono w niebie z powodu nawrócenia tego człowieka, który tak całkowicie odpowiedział na łaskę Bożą! A któż może powiedzieć, że nie potrzebuje nawrócenia, by współzawodniczyć z wiernością św. Pawła?
– Przecież Ty, Ojcze miłosierny, więcej się radujesz z jednego grzesznika czyniącego pokutę, jak z dziewięćdziesięciu i dziewięciu sprawiedliwych, którzy pokuty nie potrzebują. A także cieszymy się wielce, gdy słyszymy, z jaką radością pasterz odnosi na ramionach zbłąkaną owcę do stada i jak cieszy się wraz z sąsiadkami niewiasta, odnosząca znalezioną drachmę do skarbca Twego; i radość wyciska łzy w uroczystość domu Twego, gdy się czyta o młodszym synu Twoim, iż był umarł, a ożył, zaginął, a odnalazł się.
Radujesz się zaiste w nas i w świętych swoich aniołach świętą miłością… Co to znaczy, Panie Boże mój, skoro Ty sam dla siebie jesteś wiekuistą radością i ci, którzy Ciebie otaczają, zawsze się Tobą radują?… Biada mi! Jakże wysoki jesteś na wysokościach, a jak głęboki w głębokościach! Nigdzie się nie oddalasz, a my z trudem wracamy do Ciebie! Czyń, działaj, Panie! Zbudźże nas i zawołaj! Zapalaj nas j porywaj! Bądź nam wonią i słodyczą, byśmy Cię kochali i biegli ku Tobie. Czy nie z głębokiej otchłani ślepoty wielu wraca do Ciebie?… Wszak przychodzą oni do Ciebie i zostają oświeceni, bo przyjmują światło, a przyjmując je, otrzymują od Ciebie moc, by stali się Twoimi synami (św. Augustyn: Wyznania VIII, 3, 6. 8; 4, 9).
O. Gabriel od św. Marii Magdaleny, karmelita bosy
Żyć Bogiem, t. III, str. 191